Gerçek ve kurgu arasında geçen bir hikâye yazmanın artısı eksisi

Böyle bir çalışmanın artı yönü şu oldu: Anlatıdaki ana temaya – özgürlük temasına – ek olarak gerçek/rüya, bilinç/bilinçaltı kavramlarını da irdelemek gibi bir hedefim vardı. Bu çalışma, hedefime ulaşmamı sağladı. Anlatıda iç içe iki hikâye var. Rüya’nın Bir Macar Rapsodisi adlı romanında kaleme aldığı yaşam öyküleri ana hikâyeyi oluşturuyor. Burada, özellikle mektuplar ve günlüklerle gerçek bir hikâye duygusu yaratılıyor. Ancak bu gerçek hikâye duygusu, Rüya’nın yaşadıklarını anlatan çerçeve hikâyede inkâr ediliyor. Rüya’nın gördüğü hayaller ve rüyalarla, okuyucuya sürekli olarak okuduklarının bir kurgu olduğu ima ediliyor. Ve okuyucu neyin bilinç neyin bilinçaltı, neyin gerçek neyin rüya olduğu sorusuna cevaplar aramaya başlıyor. Bu cevapları ararken de, “gerçekleri olduğu gibi görebilmek” meselesiyle baş başa kalıyor.

Gerçek ve kurgu arasında geçen bir hikâye yazmanın eksi yönüyse (aslında buna eksi yön dememek gerek, mücadele gerektiren yönü diyelim) gerçek olan kısımlarla ilgili olarak derinlemesine bir araştırma yapma zorunluluğu.